Καταστατικό

Κανονισμοί λειτουργίας της Ε.Σ.Δ.Ε.

1. Ο ρόλος των επαναστατών μαρξιστών-κομμουνιστών διεθνιστών είναι η μεταφορά στο εργατικό κίνημα των ιδεών του διεθνιστικού σοσιαλισμού και του επαναστατικού κομμουνισμού, το ρίζωμα τους στη συνείδηση του μαζικού κινήματος και το χτίσιμο στελεχών μέσα στο μαζικό κίνημα. Οι τρόποι που επιτελείται αυτό το έργο έχουν αναπτυχθεί σε άλλα κείμενα. Οι αρχές λειτουργίας ενός επαναστατικού κομμουνιστικού κόμματος είναι επεξεργασμένες ώστε να υπηρετούν τον κεντρικό στρατηγικό στόχο.

2. Σκοπός είναι η δημιουργία ενός μαζικού επαναστατικού διεθνιστικού κομμουνιστικού κόμματος. Όποτε το όνομα του Κόμματος χρειαστεί να αλλάξει, αυτό γίνεται με απλή πλειοψηφία των μελών και αυτόματα ο νέος τίτλος του Κόμματος περνά στο καταστατικό της.

3. Η Επαναστατική Σοσιαλιστική Διεθνιστική Ένωση (ΕΣΔΕ) σκέφτεται, δρα και λειτουργεί σαν μια ενιαία οργάνωση, στη βάση κοινού καταστατικού, στα πλαίσια του διεθνισμού που αποτελεί οργανικό στοιχείο του επαναστατικού κομμουνισμού από την πρώτη στιγμή της εμφάνισής του σαν ιδεολογικό ρεύμα.

4. Μέλος του Κόμματος είναι όποιος αποδέχεται το καταστατικό, δηλώνει υποστήριξη στις βασικές αρχές της οργάνωσης όπως περιγράφονται πιο πάνω και συμμετέχει στη ζωή του Κόμματος στη βάση κάποιων ελάχιστων προϋποθέσεων που καθορίζονται κατά περιόδους από το ίδιο το Κόμμα.

5. Ο πυρήνας και η οργάνωση βάσης (ή τομέας) είναι το κύτταρο του Κόμματος, μέσα από το οποίο περνούν, όλες οι βασικές λειτουργίες του Κόμματος. Ο πυρήνας και η οργάνωση βάσης είναι η μονάδα μάχης η οποία παρεμβαίνει στο κίνημα, στο χώρο ή την τοπική κοινωνία, μέσα από συλλογικές διαδικασίες, δημοκρατική συζήτηση και ενιαία δράση.

6. Για να ενισχύεται η συλλογικότητα, η ουσιαστική συμμετοχή όλων των μελών, το δέσιμο των μελών κλπ, το μέγεθος του πυρήνα είναι χρήσιμο να είναι μικρό. Δεν υπάρχουν απόλυτα όρια, αλλά μπορούμε να μιλάμε για πυρήνες βάσης από 3 μέλη και πάνω, κατανοώντας πως πάνω από 8 – 9 ενεργά μέλη ο πυρήνας αρχίζει να γίνεται δυσλειτουργικός. Όταν σε μια περιοχή συγκεντρωθούν περισσότεροι από 2 ή 3 πυρήνες, τότε η περιοχή χρειάζεται να συζητήσει τη δημιουργία γραφείου της περιοχής (ή γραφείου πόλης) για καλύτερο συντονισμό της δουλειάς.

7. Κάθε τομέας εκλέγει τον γραμματέα του, που παίζει το ρόλο του γενικού συντονιστή του τομέα και είναι ανά πάσα στιγμή ανακλητός. Μετά από κάποιο μέγεθος (5-6 μελών), ο τομέας προχωρά σε εκλογή γραφείου, 3μελές κατ’ αρχήν (υπεύθυνος οικονομικών και υπεύθυνος εφημερίδας) και με περισσότερα μέλη στη συνέχεια (ίσως 4, κατ’ εξαίρεση 5, όταν συμβαίνει ο πυρήνας να είναι ασυνήθιστα μεγάλος σε μέγεθος) για τον συντονισμό της δουλειάς.

8. Όλα τα μέλη του γραφείου του τομέα είναι υπόλογα στον τομέα και ανακλητά ανά πάσα στιγμή.

9. Υπάρχει δυνατότητα παρακολούθησης του τομέα από οποιοδήποτε άλλο/άλλη σύντροφο/συντρόφισσα το επιθυμεί χωρίς αποφασιστικό ρόλο, εφόσον υπάρχει συγκεκριμένος πολιτικός λόγος και ο τομέας εγκρίνει την παρουσία και συμμετοχή του (κατά πλειοψηφία). Ο κάθε σύντροφος έχει δικαίωμα ψήφου σε ένα και μόνο τομέα ανεξάρτητα με το πόσους παρακολουθεί – σ’ αυτόν που θεωρείται μέλος και πληρώνει τη συνδρομή μέλους.

10. Το ανώτατο όργανο του Κόμματος είναι το Συνέδριο. Το συνέδριο παίρνει τις βασικές πολιτικές αποφάσεις που χρειάζεται η οργάνωση για τα επόμενα βήματα της και κάνει απολογισμό της προηγούμενης πορείας της. Το συνέδριο καλείται το αργότερο κάθε 3 χρόνια και εκλέγει την Κεντρική Επιτροπή (ΚΕ).

11. Η ΚΕ ορίζει πολιτικό υπεύθυνο για κάθε τομέα του Κόμματος. Σκοπός τους είναι να βοηθούν την ΚΕ στη συνολική της επαφή με του Κόμματος και να συμβάλλουν στον συντονισμό της δουλειάς του τομέα εξασφαλίζοντας την πολιτική συνοχή και τον ενιαίο χαρακτήρα του Κόμματος.

12. Η απερχόμενη ΚΕ καταθέτει στο Κόμμα πρόταση για την επόμενη ΚΕ. Η πρόταση κατατίθεται έγκαιρα στους τομείς ώστε να υπάρχει χρόνος και δυνατότητα για ουσιαστική ανταλλαγή απόψεων. Γίνεται προσπάθεια η ΚΕ να αντανακλά με ισορροπία όλους τους βασικούς/ σημαντικούς χώρους δράσης του Κόμματος, κι αυτό χρειάζεται να αντανακλάται σε κάθε σχετική πρόταση. Τροποποιήσεις ή συμπληρώσεις σ’ αυτή την πρόταση μπορούν να γίνουν μέσα από σχετικές αποφάσεις ενός ή περισσότερων Τομέων του Κόμματος. Σε μια τέτοια περίπτωση, γίνεται προσπάθεια συγκερασμού των διαφόρων προτάσεων. Αν κάτι τέτοιο δεν είναι δυνατό να επιτευχθεί, οι προτάσεις αυτές μπαίνουν σε ψηφοφορία στο Συνέδριο.

13. Η ΚΕ αποτελεί το συντονιστικό-καθοδηγητικό όργανο του Κόμματος ανάμεσα σε δύο συνέδρια. Η ΚΕ καθορίζει η ίδια την τακτικότητα των συνεδριάσεων της και θέτει τον απολογισμό της δράσης της, που βασικά είναι η δράση του συνόλου του Κόμματος, στο συνέδριο του Κόμματος.

14. Οι πυρήνες βάσης/ τομείς ενημερώνονται και συζητούν τις αποφάσεις της ΚΕ. Αν υπάρχει διαφωνία πάνω σε οποιοδήποτε θέμα από το 1/3 των πυρήνων η ΚΕ υποχρεωτικά ξανασυζητάει το ζήτημα.

15. Αν πάνω από το 50% των πυρήνων του Κόμματος διαφωνούν με θέσεις της ΚΕ είναι υποχρεωμένη είτε να τροποποιήσει τη θέση της είτε να καλέσει συνδιάσκεψη στη βάση εκλεγμένων αντιπροσώπων.

16. Η ΚΕ είναι υποχρεωμένη να προχωρήσει σε συνδιάσκεψη ή και έκτακτο συνέδριο αν το ζητήσουν με αποφάσεις τους το 1/3 των πυρήνων και των οργανώσεων βάσης του Κόμματος (εννοείται πως η σύγκλιση έκτακτου συνεδρίου  ή συνδιάσκεψης αποτελεί δικαίωμα και της ΚΕ, με τη σύμφωνη γνώμη των πυρήνων).

17. Η ΚΕ μπορεί να διευρύνει τον αριθμό των μελών της καλώντας σ. σαν μέλη της ΚΕ, ανάλογα με το πως αναπτύσσεται η δουλειά του Κόμματος σε νέους χώρους και τομείς. Όμως το όριο είναι ο αριθμός των νέων μελών να μην ξεπερνά το 30% του συνόλου των μελών σε οποιαδήποτε φάση της θητείας της ΚΕ. Η ΚΕ μπορεί όμως να καλεί ελεύθερα παρατηρητές (χωρίς δικαίωμα αποφασιστικής ψήφου) στις συσκέψεις της.

18. Η ΚΕ συγκροτείται σε σώμα στην πρώτη της συνάντηση μετά την εκλογή της από το συνέδριο. Σ’ αυτή τη συνάντηση εκλέγει και την Εκτελεστική Επιτροπή που έχει την ευθύνη του καθημερινού συντονισμού της δουλειάς του Κόμματος καθώς και το γραμματέα της ΚΕ και της ΕΕ. Ο αριθμός των μελών της ΕΕ δεν μπορεί να ξεπερνά το 1/3 των μελών της ΚΕ.

19. Tο καταστατικό διασφαλίζει το δικαίωμα κάθε μέλους το οποίο διαγράφεται να εφεσιβάλλει την απόφαση της διαγραφής από οποιοδήποτε όργανο, απευθυνόμενο στο ανώτερο όργανο. Οι πυρήνες και οι οργανώσεις βάσης, η ΕΕ, η ΚΕ ή άλλα εκλεγμένα όργανα της οργάνωσης, μπορούν να προχωρήσουν σε διαγραφή μέλους μόνο αν κριθεί ότι η στάση του συγκεκριμένου μέλους υποσκάπτει με τρόπο καθαρό τις αρχές, τους στόχους και τις επιδιώξεις του Κόμματος. Κάθε διαγραμμένο μέλος μπορεί να προσφύγει στο ανώτερο όργανο, μέχρι και το συνέδριο, για να ζητήσει αναίρεση της απόφασης. Το ανώτερο όργανο είναι υποχρεωμένο να ακούσει την προσφυγή και να αποφανθεί.

20. Η δημοκρατία στο εσωτερικό της οργάνωσης είναι πλατιά και η ελευθερία έκφρασης διαφορετικών απόψεων και κριτικής πλήρης.

21. Τα μέλη του Κόμματος έχουν ελεύθερα τη δυνατότητα να καταθέτουν γραπτά  διαφορετικές απόψεις και να ζητούν τη διακίνηση τους στην υπόλοιπη οργάνωση. Στο περιεχόμενο της κριτικής τα καθοδηγητικά όργανα δεν έχουν λόγο και αν ο πυρήνας βάσης συμφωνεί με τις διαφορετικές απόψεις κατά πλειοψηφία, τότε υποχρεωτικά μεταφέρονται στο σύνολο του Κόμματος. Πάνω σ’ αυτή τη βάση τα μέλη έχουν το δικαίωμα να συγκροτούν αντιπολιτευτικές τάσεις ή φράξιες στο εσωτερικό του Κόμματος.

22. H αρχή της πλειοψηφίας αποτελεί βασικό κανόνα λειτουργίας. Αυτό σημαίνει πως μετά από μια πλατιά δημοκρατική συζήτηση οι αποφάσεις της πλειοψηφίας αποτελούν αποφάσεις του Κόμματος και στο βαθμό του δυνατού προσπαθούμε όλοι να συμβάλουμε στη συλλογική προσπάθεια. Αυτό δεν υποχρεώνει τους διαφωνούντες συντρόφους να εγκαταλείψουν τις απόψεις τους ούτε τους αφαιρεί το δικαίωμα να τις θέσουν ξανά προς συζήτηση σε επόμενη φάση (σε τέτοια περίπτωση το Κόμμα αποφασίζει μέσα από συλλογικές διαδικασίες αν θέλει και πώς να μπει στη διαδικασία αυτή). Οι μειοψηφούντες σύντροφοι/συντρόφισσες όμως δεν μπορούν να λειτουργούν με τρόπο που να υποσκάπτει τη συλλογική προσπάθεια ή να παρεμποδίζει το έργο του Κόμματος.

23. Ο δημοκρατικός συγκεντρωτισμός είναι η ορολογία η οποία περιγράφει το πιο πάνω καθεστώς λειτουργίας της και πηγάζει από την ανάγκη της εργατικής τάξης να αντιμετωπίζει ενωμένη την αστική. Σημαίνει πλέρια δημοκρατία στο εσωτερικό της Οργάνωσης και κοινή, συλλογική, ενιαία δράση για την επιτυχία των στόχων της.  Αυτός ο όρος όμως έχει φθαρεί στα χέρια των σταλινικών οι οποίοι αφαίρεσαν κάθε ίχνος ζωής από το δημοκρατικό σκέλος και αφήσανε τον συγκεντρωτισμό, δηλαδή την τυφλή υπακοή στις αποφάσεις της Κεντρικής Επιτροπής και των άλλων καθοδηγητικών οργάνων. Ο πραγματικός δημοκρατικός συγκεντρωτισμός δεν έχει καμιά σχέση με τον γραφειοκρατικό συγκεντρωτισμό των σταλινικών ΚΚ.

24. Τα συνέδρια είναι πάντα και αυστηρά αντιπροσωπευτικά, δηλαδή το συνέδριο αποτελείται από αντιπροσώπους άμεσα εκλεγμένους από τους πυρήνες βάσης. Ο τρόπος εκλογής των αντιπροσώπων αποφασίζεται κάθε φορά από την ΚΕ και τους πυρήνες/τομείς του Κόμματος. Αν υπάρχουν διαφωνίες για τον τρόπο εκλογής των αντιπροσώπων ανάμεσα στην ΚΕ και τους τομείς, την σχετική απόφαση την παίρνει κατ’ αρχήν η πλειοψηφία των τομέων. Στη συνέχεια οι εκλεγμένοι – με τον τρόπο που αποφάσισαν οι πυρήνες – αντιπρόσωποι συζητούν το σχετικό θέμα ως πρώτο στην ατζέντα του συνεδρίου όπου και λαμβάνεται η καταληκτική απόφαση.

25. Το αντιπροσωπευτικό σύστημα για συνέδρια (ή για συνδιασκέψεις που καλούνται για να ληφθούν βαρύνουσες αποφάσεις) είναι απαραίτητο για δυο βασικούς λόγους. Πρώτο, είναι το μόνο πρακτικά λειτουργικό, αφού μετά από κάποιο μέγεθος η ολομέλεια της οργάνωσης θα είναι πρακτικά αδύνατη ή τόσο μεγάλη που δεν θα επιτρέπει ουσιαστική συζήτηση. Δεύτερο, είναι το μόνο πραγματικά δημοκρατικό. Μόνο ένα αντιπροσωπευτικό σύστημα επιτρέπει σε έναν πυρήνα στη Κρήτη και σ’ ένα στην Αλεξανδρούπολη να έχουν την ίδια συμμετοχή στη λήψη των αποφάσεων, όσο ένας πυρήνας στο κέντρο της Αθήνας δίπλα από τον χώρο που διεξάγεται το συνέδριο.

26. Ανάμεσα στα συνέδρια η οργάνωση επιδιώκει να μαζεύεται σε μια ολομέλεια ή μια συνδιάσκεψη τουλάχιστον μια φορά το χρόνο. Στις ολομέλειες και τις συνδιασκέψεις, είτε δεν γίνονται ψηφοφορίες, είτε αν γίνουν έχουν συμβουλευτικό χαρακτήρα. Αν υπάρχουν διαφωνίες που επιβάλλουν ψηφοφορίες ή αν τίθεται θέμα εμπιστοσύνης στη ΚΕ και αίτημα για ανάκληση, είτε του συνόλου, είτε μέρους των μελών της, τότε το θέμα αυτό πρέπει να τεθεί έγκαιρα (τουλάχιστο δύο βδομάδες πριν) ώστε να υπάρξει μια πρώτη συζήτηση στους τομείς και να εκλεγούν οι αντιπρόσωποι για τη συγκεκριμένοι συνδιάσκεψη, ώστε να δώσουν αποφασιστικό χαρακτήρα στις ψηφοφορίες.

27. Πριν από κάθε συνέδριο υπάρχει προσυνεδριακή περίοδος συζήτησης. Αποτελεί επιδίωξη η προσυνεδριακή περίοδος να έχει διάρκεια 6 βδομάδων και δεν θα πρέπει να είναι μικρότερη των 4 βδομάδων, εκτός αν προκύπτουν έκτακτοι λόγοι και υπάρχει η σύμφωνη γνώμη της πλειοψηφίας των πυρήνων του κόμματος.

28. Ο προσυνεδριακός διάλογος αναπτύσσεται στη βάση γραπτών κειμένων-ψηφισμάτων. Τροποποιήσεις-διαφωνίες κλπ μεταφέρονται στο σύνολο του κόμματος. Άν αποτελούν αποφάσεις τομέων, τότε μπαίνουν υποχρεωτικά σε ψηφοφορία στο συνέδριο. Αν κάποια άποψη δεν έχει την υποστήριξη κανενός τομέα, τότε εναπόκειται στο συνέδριο να αποφασίσει αν δέχεται να γίνει ψηφοφορία σε τροποποιήσεις που εκφράζουν άτομα και όχι ευρύτερα κομμάτια του Κόμματος. Κάθε μέλος της οργάνωσης που έχει κάποια διαφωνία σε κάποιο ζήτημα είναι κατ’ αρχήν υποχρεωμένο να την καταθέσει στον πυρήνα στον οποίο ανήκει, προτού αυτή μεταφερθεί στο σύνολο της οργάνωσης.

29. Η εξασφάλιση και η διατήρηση της εσωτερικής δημοκρατίας δεν είναι μόνο θέμα των κανονισμών λειτουργίας και του καταστατικού του Κόμματος. Κανένα καταστατικό δεν μπορεί από μόνο του να διασφαλίσει την ουσιαστική εσωτερική δημοκρατία, την ελευθερία στη συζήτηση, την ελευθερία στη διαφωνία, το σεβασμό από την πλειοψηφία στις μειοψηφούσες απόψεις. Είναι επίσης αδύνατο για οποιοδήποτε καταστατικό να μπορέσει να προβλέψει όλες τις πιθανές καταστάσεις που μπορεί να προκύψουν και να δώσει απαντήσεις σε όλα τα σχετικά ζητήματα. Γι’ αυτούς τους λόγους είναι απαραίτητο να τονιστεί πως η διατήρηση του ελεύθερου και δημοκρατικού καθεστώτος του Κόμματος είναι πάνω απ’ όλα θέμα του κάθε μέλους και του κάθε οργάνου του Κόμματος, μέσα από τη ζωντανή συμμετοχή και λειτουργία του στην εσωτερική ζωή του Κόμματος. Με αυτή την κατανόηση σαν βάση, το Κόμμα θα μπορεί να ανταποκριθεί θετικά και με ευαίσθητο και συλλογικό τρόπο σε ότι μπορεί να προκύψει. Αυτή είναι και η ουσία της εσωτερικής δημοκρατίας.

30. Αλλαγές στο καταστατικό μπορούν να γίνουν μόνο με πλειοψηφία δύο τρίτων (2/3) είτε από συνέδριο στο οποίο υπάρχει ειδικό θέμα, είτε από συνδιάσκεψη, η οποία καλείται στη βάση εκλεγμένων αντιπροσώπων και έγκαιρης ενημέρωσης και συζήτησης στους τομείς.