20 χρόνια απ´το Σιάτλ

Συμπληρώνονται είκοσι χρόνια από τις διαδηλώσεις που ματαίωσαν τη Σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) στο Σιάτλ των ΗΠΑ. Η «Μάχη του Σιάτλ» αποτέλεσε ένα σημείο καμπή για το κίνημα και την αριστερά σε ολόκληρο τον κόσμο. Είκοσι χρόνια μετά τις καταρρεύσεις του 1989 και τις θριαμβολογίες των απολογητών του συστήματος για το «τέλος της ιστορίας»,  οι νικητές του Ψυχρού Πολέμου δέχονταν μια ήττα στη «καρδιά του κτήνους» τις ΗΠΑ. 

Σήμερα που ο καπιταλισμός έχει μπει στη πιο βαθιά κρίση, έχει μεγάλη πολιτική σημασία να θυμηθούμε αυτή τη μάχη του Σιάτλ και τη πορεία του κινήματος που γέννησε. Σ

Στις 30 Νοέμβρη 1999 μαζικές διαδηλώσεις, που εμφανίστηκαν σαν κεραυνός εν αιθρία, παρέλυσαν τη σύνοδο του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου στο Σιάτλ. Μέλη συνδικάτων, αγωνιστές ενάντια στη περιβαλλοντική καταστροφή, ενάντια στο χρέος του Τρίτου Κόσμου, ενώθηκαν για να καταγγείλουν τις καταστροφικές συνέπειες του «ελεύθερου» εμπορίου. Η σύνοδος κατέρρευσε, εξαιτίας τόσο των εσωτερικών διαφωνιών όσο και των διαδηλώσεων. Ήταν η ληξιαρχική πράξη γέννησης αυτού που έμεινε γνωστό ως αντιπαγκοσμιοποιητικό ή αντικαπιταλιστικό κίνημα.

Αμαντέο Μπορντίγα vs Αντόνιο Γκράμσι: το "καθαρό" κόμμα εναντίον του ενιαίου μετώπου δράσης κατά του φασισμού

Το Μάη του 1919, με πρωτοβουλία του μπολσεβίκικου κόμματος, ιδρύθηκε η Τρίτη, (η Κομμουνιστική όπως θα λεγόταν), Διεθνής. Η Διεθνής κάλεσε στη συσπείρωση γύρω από τη σημαία της όλων των δυνάμεων που πάλευαν ενάντια στον πόλεμο και τον καπιταλισμό και έρχονταν σε ρήξη με την υποκριτική και συμβιβαστική πολιτική της σοσιαλδημοκρατίας. Αρχικά, η ανταπόκριση ήταν μικρή. Όμως αυτό σύντομα άλλαξε. Στα τέλη της χρονιάς και στις αρχές του 1920 στη Διεθνή στρέφονταν εκατομμύρια εργάτες στην «ανεπτυγμένη» Ευρώπη. 

Όμως, τι σήμαινε συγκεκριμένα ρήξη με τις υποκρισίες και τις προδοσίες της σοσιαλδημοκρατίας; Σε ποιες αρχές στρατηγικής και τακτικής έπρεπε να βασιστούν τα νέα, κομμουνιστικά κόμματα; Το ρεύμα που εκπροσωπούσε ο Αμαντέο Μπορντίγκα στην Ιταλία είχε μια πολύ συγκεκριμένη και πολύ λάθος απάντηση. 

Από τον A' Παγκόσμιο Πόλεμο στην Επανάσταση

Ο Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος ήταν ένας σεισμός που άλλαξε την όψη του κόσμου. Στη δεκαπενταετία που προηγήθηκε από το ξέσπασμά του, προσεισμικές δονήσεις προανήγγελλαν τον μεγάλο σεισμό. Ο καπιταλισμός παγκόσμια έμπαινε σε μια νέα φάση από τα τέλη του 19ου αιώνα. Ο ανταγωνισμός της «ελεύθερης αγοράς» έδινε τη θέση του στον ανταγωνισμό των κανονιών και των θωρηκτών. Κάθε άρχουσα τάξη που φιλοδοξούσε να κάνει μπίζνες σε διεθνές επίπεδο χρειαζόταν την οικονομική και στρατιωτική ισχύ του κράτους της για να βάλει στην άκρη τους ανταγωνιστές της.

Η πρώτη σύγκρουση που κέρδισε τα φώτα της παγκόσμιας δημοσιότητας ήταν ο Ρωσο-Ιαπωνικός Πόλεμος από τον Φλεβάρη του 1904 μέχρι τον Σεπτέμβρη του 1905. Οι μάχες και οι ναυμαχίες του πολέμου εκτυλίχτηκαν στην Κίνα (Μαντσουρία) και στην Κορέα –κανείς δεν ρώτησε ούτε τους Κινέζους ούτε τους Κορεάτες.

Γιατί ηττήθηκαν το ΕΑΜ και το ΚΚΕ στη δεκαετία του ’40;

του Αντώνη Νταβανέλου

Οι «αναθεωρήσεις» της ηγεσίας του ΚΚΕ σχετικά με την ιστορία του κόμματος, θέτοντας σε αμφισβήτηση «μύθους» που ήταν κυρίαρχοι για δεκαετίες στην Αριστερά, ανοίγουν μια συζήτηση για τη στρατηγική που τότε οδήγησε στην ήττα, που είναι πολύτιμη και για τη σύγχρονη ριζοσπαστική Αριστερά.

Λένε, και σωστά, ότι η ιστορία αποτελεί τη «μνήμη του μέλλοντος». Αυτό ισχύει περισσότερο για την ιστορία του κινήματος. Και ισχύει ακόμα περισσότερο για χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ισπανία, όπου η ιστορία του κινήματος έχει χαράξει βαθιές διαχωριστικές γραμμές, µε αίμα, ιδρώτα και δάκρυα, µε αποτέλεσμα τα ιστορικά συμπεράσματα να αποτελούν τμήμα της τρέχουσας πολιτικής συγκρότησης.

Για την παρούσα γενιά των στελεχών της Αριστεράς και του κομμουνιστικού κινήματος, η ιστορία έχει «γραφτεί» µε περιορισμένο σεβασμό στα δεδομένα και ακόμα λιγότερο σεβασμό στην υποχρέωση να «ταιριάξουν» τα ιστορικά δεδομένα μέσα σε μια συνεκτική αντίληψη που να εξηγεί το κομβικό ερώτημα: Γιατί ηττηθήκαμε στη «μεγάλη» δεκαετία του ’40;

Η προηγούμενη γενιά κομμουνιστικών στελεχών, οι μανάδες και οι πατεράδες µας, γαλουχήθηκαν µε τις απαντήσεις της δεκαετίας του ’50, που διαμόρφωσε η ηγεσία του ΚΚΕ που είχε τότε να διαχειριστεί την ήττα.